1.Tiêu chảy cấp ở trẻ là gì?

Tiêu chảy cấp ở trẻ tình trạng bé đi tiêu nhiều lần hơn bình thường, ≥ 3 lần/ngày, lượng dịch trong phân của bé thay đổi khiến phân lỏng như nước hoặc giống đàm máu. Tình trạng này kéo dài không quá 14 ngày. 

2.Nguyên nhân tiêu chảy cấp ở trẻ em:

·         - Nguyên nhân phổ biến gây tiêu chảy cấp ở trẻ em là nhiễm trùng đường ruột. Tác nhân gây bệnh có thể do virus, vi khuẩn hay ký sinh trùng.

- Do nhiễm trùng ngoài ruột: nhiễm trùng đường hô hấp, tiết niệu, nhiễm trùng huyết, viêm tai giữa, viêm não, viêm màng não, tay chân miệng, sởi,…

- Một số nguyên nhân khác như: dị ứng thức ăn, thuốc kháng sinh, rối loạn khả năng tiêu hóa và hấp thu, suy giảm miễn dịch…

- Các yếu tố làm tăng nguy cơ tiêu chảy cấp ở trẻ em

+ Trẻ từ 6-11 tháng tuổi, khi trẻ bắt đầu bước vào giai đoạn ăn dặm;

+ Trẻ không được nuôi bằng sữa mẹ trong khoảng 4-6 tháng đầu tiên, cai sữa sớm.

+ Nguồn thức ăn và nước uống không đảm bảo vệ sinh;

+ Trẻ suy dinh dưỡng, ốm yếu, suy giảm miễn dịch

+ Không đảm bảo vệ sinh trước khi chuẩn bị thức ăn cho bé và sau khi dọn phân cho bé.

3.Triệu chứng tiêu chảy cấp ở trẻ em:

- Tiêu chảy có thể phân lỏng, nhiều nước, có mùi hôi, tanh khó chịu hay phân có máu và có thể đi kèm với các triệu chứng: Sốt, buồn ói hay ói, đau bụng, chướng bụng, kém ăn, sụt cân.

- Trẻ bị tiêu chảy có nguy cơ bị mất nước biểu hiện: Môi và miệng khô, ít nước mắt khi khóc, kích thích quấy khóc hoặc li bì, khó đánh thức.

- Đối với trẻ sơ sinh, dưới 6 tháng tuổi, tần suất đi tiêu bình thường của bé dao động trong khoảng 3-10 lần/ngày, phân mềm, có màu xanh lá, vàng hoặc nâu, có thể có hạt nhỏ màu trắng lợn cợn trong phân

- Phân của bé bú sữa mẹ sẽ lỏng hơn, bé đi tiêu nhiều hơn so với bé uống sữa công thức,

- Trẻ trên 1 tuổi thường sẽ đi tiêu 1-2 lần/ ngày. Phân của bé mềm, thành khuôn.

4. Điều trị bệnh tiêu chảy cấp ở trẻ em:

- Trẻ em tiêu chảy nhẹ có thể điều trị tại nhà với dung dịch bù nước điện giải ORS. Ba mẹ có thể mua các gói ORS tại nhà thuốc và hòa với nước chín theo chỉ dẫn. ORS là dung dịch để bù nước điện giải nếu trẻ có thể uống được và không ói.

          - Khuyến khích trẻ ăn uống đầy đủ trong và sau đợt tiêu chảy để phòng ngừa suy dinh dưỡng và bệnh ruột mãn tính.

- Trẻ bú mẹ cần phải tiếp tục bú mẹ thường xuyên hơn; trẻ uống sữa công thức cần phải được tiếp tục uống sữa bình thường của trẻ và những trẻ lớn hơn phải được cho ăn càng sớm càng tốt ngay khi mất nước đã được điều chỉnh.

- Dùng thuốc kháng sinh khi nghi ngờ tả hoặc trong phân có máu

- Probiotics (men tiêu hóa) có thể làm giảm độ nặng triệu chứng tiêu chảy.

- Bổ sung kẽm có thể giúp giảm thời gian tiêu chảy.

- Các thuốc giảm nhu động ruột (như loperamide) không được khuyên dùng trong điều trị tiêu chảy cấp ở trẻ em. 

5. Cách chăm sóc trẻ bị tiêu chảy cấp

- Cho bé uống đủ nước. Mẹ có thể cho bé uống dung dịch bù nước (ORS) theo đúng theo chỉ định của bác sĩ. Đồng thời, mẹ có thể cho bé uống thêm nước trái cây để cung cấp vitamin và bổ sung nước cho cơ thể. Trung bình một ngày bé cần uống 8-12 cốc nước, tương đương với 2-3 lít nước để bù lại lượng nước và điện giải đã mất đi.

- Thực hiện chế độ dinh dưỡng bình thường, đầy đủ và khoa học cho bé. Mẹ nên chia bữa ăn thành nhiều bữa nhỏ hơn đẻ bé dễ tiêu hóa. 

- Mẹ nên cho trẻ ăn uống đầy đủ, kết hợp các thực phẩm chứa carbohydrate phức hợp (gạo, lúa mì, khoai tây,…), thịt nạc, trái cây, rau xanh…

Tránh cho trẻ dùng các thực phẩm chứa các chất béo khó hấp thụ, các thức uống thể thao chứa nồng độ glucose và điện giải không phù hợp;

Bổ sung men vi sinh nhằm cung cấp lợi khuẩn cho hệ tiêu hóa.

            6. Cách phòng ngừa bệnh tiêu chảy cấp ở trẻ em:

- Bú mẹ hoàn toàn trong 6 tháng đầu, tối thiểu đến lúc bé 12 tháng tuổi.

-Trước và sau khi chăm sóc cho bé bị tiêu chảy, mẹ cần rửa tay và khử khuẩn cẩn thận.

- Khi xử lý phân của trẻ, tã và giấy lau cần được xử lý cẩn thận, quần áo, khăn, nệm dính phân cầm được giặt sạch;

-Thức ăn cho bé cần có nguồn gốc rõ ràng, hợp vệ sinh, được nấu chín kỹ;

- Không cho bé ăn lại thức ăn đã cũ.

·         - Chủng ngừa vaccine Rotavirus cho trẻ nhỏ. Vaccine tả uống nên được sử dụng cho trẻ trên 2 tuổi ở trong những vùng có lưu hành dịch.